Met een organisatie die op orde is – onderwijskwaliteit en (bijbehorende) kengetallen deugen – en het met z’n allen knoerthard werken daarvoor (ook aan weinig inspiratierijke klussen), is er de letterlijke en figuurlijke ruimte voor SKBO eigen kracht te maken in het primaire proces.

Goed onderwijs, goed leraarschap, goed leiderschap.

Niet excellent of effectief, dat brengt ons immers op het ongewenste pad van competitie en concurrentie; ‘gewoon’ goed. Omdat de vraag naar goed onderwijs (leraarschap, leiderschap) ons in zekere zin de opdracht geeft ervoor te zorgen dat al het onderwijs goed is. (zie Gert Biesta in Het Alternatief blz 67). Goed onderwijs, daar hebben kinderen gewoon recht op!

In de onderwijspraktijk van ‘alle dag’ wordt veel te weinig diepgaand over onderwijs gesproken (zie Bill Banning in het alternatief blz 113). En da’s dan toch wel één zo niet dé voorwaarde voor dat goede onderwijs. In 2012 veronderstelde ik dat de onderliggende principes voor goed onderwijs van de Coalition of Essential Schools dat stevige inhoudelijke diepgaande gesprek over onderwijs zouden kunnen bevoorwaarden: The CES Common Principles are a guiding philosophy rather than a replicable model for schools.

En dan begin je met een reis naar de bron: scholen & CES-conferentie in USA. In eerste instantie met beleidsmedewerker onderwijs en clubje directeuren (november 2012: zie hier). Waarop het besluit volgde dit jaar met collega’s van alle 13 scholen te gaan; leraren, IB-ers, Bouwcoördinatoren, en enkele directeuren

“Goh, moet je daar nu helemaal voor naar USA toe? Weet je wel wat dat kost. Wat je daar ziet kun je ook hier wel zien hoor. Ach die Amerikanen, veel uiterlijke schijn, niet heel echt hoor. Wat van ver komt is niet persé beter, heel andere cultuur en heel ander systeem, zegt niets over onze praktijk. In Finland, daar stelt het leraarschap pas wat voor joh.  Hoezo in gesprek aan de hand van principes voor goed onderwijs, we hebben ’t al druk genoeg. Ja als de inspectie niet zo’n druk legde op ons, dan wisten we het wel.  Makkelijk praten, kom maar eens op de werkvloer. Hoe leg je zoiets uit aan ouders….”

Al is de drang tot, verantwoorden, weer eens uitleggen en soms zelfs  ‘tegengassen’ groot; ik besluit ’t niet meer te doen. En gun eenieder – vooral hen die bovenstaande opmerkingen plaatsen – eens een echte reis in zijn eigen opvattingen.

Wat je zegt bent je immers zelf, wat je ziet construeer je zelf. Én daar mag het van mij over gaan: Ben je wat je zegt: denken is doen, praten is niet zeggen maar zijn!`

En geen enkele rode draad in al de reflecties van de collega’s op SKBOgoesUSA zo herkenbaar als: leraren zijn leraar; zij zijn leraar  in hun zijn. Authentieke passie voor hun vak: betekenisrijk zijn in de ontwikkeling van kinderen. In de klas: daar gebeurt het! De leraar is directeur van zijn klas. Zij maken meerdere ogen in de groep. Onderzoek in de klas. Ondersteuning van leerlingen in de klas: werken met het kind tussen de kinderen. Onderwijs maken. Ja ook daar centrale toetsen, methodes nauwelijks gezien. Leraren verlangen van zichzelf wat zij van hun leerlingen verlangen. En, ze doen dat!

Leraren. Vertrouwen in kinderen. In hun kunnen. In hun leerprogramma. In elkaar. In goed onderwijs mogen kinderen ontdekken waarvan ze nog niet wisten dat ze het mooi gaan vinden (Gary Stager invent to learn); methode? De gewone wereld is complex genoeg. Volop uitdagingen om binnen en van te leren, laten we meer werken met authentieke problemen. Geduld als grondwaarde; een grotere leervoorspeller van leerkwaliteit dan IQ

(Annisa Ramirez); tijd laten gebeuren. Durven doen, keuzes maken, ook al zijn het de foute (in de wetenschap noemen ze dat gewenste data). Doe ‘ns gek en zeg eens Nee.

Zijn wat je zegt. Daarin zit de kracht van kwaliteit. Ook onderwijskwaliteit. En dat kan er heel verschillend uitzien.

Midden in the Bronx. Ramon Gonzalez in zijn school dragen de kinderen uniformen, spreken we elkaar formeel aan (binnen school ben je wat waard, daarbuiten spijtig genoeg te diffuus). Regels zijn helder, glashelder. Structuur, systeem, ritme vastomlijnd.

Aan de rand van San Fransico.

Julie Kessler in haar school geen uniformen, investeren op ‘verlagen’ van hiërarchische relaties (binnen school ben je wat waard daarbuiten spijtig genoeg te diffuus; lid worden van een gang de grootste verleiding). Leerlingen zijn elkaars leraar. Taal in ieder vak.

Ramon en Julie ze zijn wat ze zeggen. Heel verschillend. Samen met hun teams. Ze zijn succesvol in onderwijskwaliteit (ja ja dat blijkt ook uit de kengetallen). Zij creëren kansen voor kinderen waar die voor henzelf niet voor het oprapen liggen. Zij maken onderwijs.

En nu we dan toch verkeren in de tijd van #mijnmoment. En we toewerken naar #mijnonderwijsmoment

Kies ik er alvast eentje van 2013. 6 November, New York, Central Park East school

Rekenen bij de kleuters. Vermenigvuldigen. In tweetallen elkaar opdrachtjes geven. Vraagt een vijfjarige aan zijn klasgenootje “do you want a challenge or not”.

Laat onderwijs zo zijn. Kijken naar kinderen mensen. Uitdagingen genoeg. Reis rond in je eigen opvattingen. Spreek ze uit. Wat je zegt ben jezelf.